10 jaar OpenDoor. De tijd is gevlogen. Een moment vinden om stil te staan bij die mijlpaal is niet makkelijk voor ons. Die tijd steken wij namelijk liever in de toekomst. Maar het is zo af en toe goed om eens terug te kijken. Die terugblik laat zien waar we vandaan komen, wat we hebben bereikt en wat OpenDoor heeft gevormd.
Mounir en Cees leerden elkaar kennen in Roosendaal. Mounir hielp jongeren met talent om zich verder te ontwikkelen. Dat deed hij in zijn Roosendaalse wijk Kroeven, waar hij allerlei activiteiten opzette. Gewoon, omdat hij dat leuk vond. Zijn kracht? Iedereen zonder oordeel benaderen en hetzelfde behandelen. Dat deed hij ook professioneel, als projectmanager bij het Roosendaalse sportcentrum Aleco. Eén van de voetbaltalenten die hij daar begeleidde, was Bert. De zoon van Cees en inmiddels een van de steunpilaren van OpenDoor. Cees en Mounir klikten. Ze bleken dezelfde visie te hebben op wat de samenleving probleemjongeren noemde: geef hen vertrouwen en ze laten zien wie ze werkelijk zijn.
In de jaren daarvoor was Cees al actief in het zorglandschap als CdR+. Cees den Ridder +. Die + stond voor de talenten die hij begeleidde. De vraag naar zijn aanpak groeide en dus wist hij: ik moet professionaliseren. OpenDoor ontstond. Een stichting met een Raad van Toezicht en een eerste paar medewerkers. De naam ontstond tijdens een brainstorm. Logisch eigenlijk, want de deur van Cees stond altijd open en hij hielp talenten op te staan en door te gaan. Mounir, Bert, Cees en zijn vrouw Yvonne begonnen aan de keukentafel. Ze spraken meteen al over talenten. Niet om populair te doen, maar omdat zij de wereld door die bril zagen: jongeren zijn nooit probleemjongeren, het zijn talenten. Die de kans moeten krijgen om hun talent te laten zien.
Mounir en Cees, de strateeg en de straatvechter. Een combinatie waarmee ze veel voor elkaar kregen. Door weken van 80 uur te draaien, altijd door te zetten en resultaten te boeken. In het begin klonk vaak hoongelach aan de andere kant van de tafel uit de monden van officiële instanties en van de grote spelers uit de sector. OpenDoor kreeg de jongeren die volgens andere organisaties onhandelbaar waren. Jongens die afgeschreven waren. In die tijd was de cultuur in de zorg erg gericht op repressie: wie niet horen wil, moet maar voelen. Die krijgt straf, een korting op zijn bijstand of gaat naar een gedwongen opname. Mounir en Cees zagen dat anders. Want WIL iemand niet of KAN iemand niet? Daarvoor moet je de context kennen. Daarvoor moet je de thuissituatie kennen. Daarvoor moet je je écht in iemand verdiepen. Daarvoor moet je achter het masker van gedrag durven kijken.
Die aanpak, daar geloofde Nederland niet zo in. Te soft, te veel de verbinding zoeken in plaats van repressie. Maar ondertussen boekte OpenDoor wel resultaten. Die afgeschreven gasten, bleken talenten. Zij namen hun begeleider van OpenDoor wel in vertrouwen. Omdat die ook vertrouwen in hen hield. Omdat die dichtbij kwam en hen niet in de steek liet. Omdat die naar de mens achter het masker keek. Omdat die hen zonder vooroordelen benaderde. Omdat die wel duidelijke grenzen stelde. Omdat die hard was wanneer het moest. Omdat die iemand soms letterlijk uit z’n bed haalde of uit het café trok. Ook om 2.00 uur ’s nachts. Omdat die buiten de kaders keek om in te zetten wat het talent nodig had. In plaats van in te zetten wat mocht volgens de regels en protocollen. Altijd vanuit de overtuiging: niemand wordt slecht geboren. Wat je in iemand stopt, krijg je terug. Niet altijd gelijk, maar het komt ooit terug.
OpenDoor groeide en na Bert kwamen Bob, Vanessa en nog vele anderen. En die bleven ook. Stuk voor stuk mensen met het hart op de juiste plek, die anderen willen helpen. Inmiddels zijn we met meer dan 70. OpenDoor begon met het begeleiden van groepen, later verschoof de focus naar de individuele begeleiding. Dat kon ook niet anders, want problemen werden complexer en talenten meldden zich aan met multiproblematieken. Die vroegen om maatwerk. OpenDoor keek naar de gezinssystemen. Want hoe is de context waarin een talent zich begeeft?
Als je thuissituatie onveilig is, dan heeft dat grote gevolgen voor je gedrag. Je kunt een kind van 12 jaar wel aanspreken op z’n gedrag als hij ’s nachts iets kapot maakt in de buurt. Maar waarom loopt hij op dat tijdstip nog buiten rond? We beseften al snel dat we naar het hele systeem moesten kijken. Ook naar school, de voetbalvereniging, de buurt. Alles wat invloed heeft op het leven van het talent. Want hoe presteert hij op school? Waarom gaat het bij de voetbalclub goed en binnen de schoolmuren niet? En met wie hangt hij rond in de buurt?
Onze grondhouding, overtuiging, normen en waarden van 10 jaar geleden zijn onveranderd. Op alle vlakken. Administratieve rompslomp? Nee, daar gaan wij niet in mee. Maar dat moet toch? Ja, je zult altijd je administratie goed bij moeten houden en organiseren. Alleen doen wij dit zo efficiënt mogelijk. We laten zien dat het ook anders kan. Op een manier die meer oplevert en minder kost. En vooral minder van onze mensen vraagt. Wij hebben hun tijd en energie hard nodig voor onze talenten.
OpenDoor boekte resultaten. We kregen steeds vaker de kans op de plek waar we de meeste impact konden maken: preventief. Daar zijn we nu. Laat OpenDoor aan de slag gaan voor het escaleert en het zal niet escaleren. Dat zeggen we niet, dat laten we vooral zien.
Een van de grootste uitdagingen voor OpenDoor is omgaan met de groei. De vraag naar onze dienstverlening groeit, wat voordelen heeft. We verbinden systeemtherapeuten aan onze organisatie, gedragsdeskundigen, specialisten die allerlei trainingen en behandelingen aan kunnen bieden. Daardoor kunnen we uitdagingen op allerlei manieren aanvliegen. We hebben nu een gereedschapskist vol spullen waarmee we jongeren en ouders konden helpen. We hebben onze eigen onderwijsgroepen, zijn met onze zorgverbinders aanwezig op scholen, gaan de wijk in en helpen talenten richting werk.
Die talenten hebben baat bij collega’s die zich fijn voelen in onze organisatie. Groei mag nooit ten koste gaan van de verbinding met elkaar. We zijn inmiddels met 70, maar behandelen iedere collega nog steeds zoals we onze talenten behandelen. Iedereen met de OpenDoor-grondhouding krijgt een kans. We kijken met iedere collega: waar ligt jouw kracht? We willen impact blijven maken op Goeree-Overflakkee, in Zeeland, West-Brabant-West en West-Brabant-Oost. Als hecht team, dat voor, naast en achter elkaar staat.
Onze deur staat ook altijd open voor andere organisaties. Wij dachten nooit in concurrenten en zullen dat ook nooit doen. We zoeken de samenwerking, zodat wij van elkaar kunnen profiteren, waarvan onze talenten dan weer profiteren.
Aansluiting blijven vinden bij de belevingswereld van onze talenten is de grootste uitdaging. De wereld om ons heen wordt steeds complexer. De laatste decennia zijn de ontwikkelingen supersnel gegaan. Alleen al op het gebied van technologie. De jeugd van nu heeft een intense belevingswereld. Dat onderschatten we als maatschappij. Ze krijgen een onhaalbaar verwachtingspatroon voorgeschoteld door alles wat ze zien op sociale media, pesten gaat online door en ze worden overal misleid en verleid door valse voorbeelden van het snelle geld.
Daarnaast polariseert de samenleving. Die wil ons tegenover elkaar zetten, waar wij juist naast elkaar willen staan. Het is de missie van ons allemaal om de maatschappij bij elkaar te houden.
We willen ook meer van waarde zijn voor het onderwijs. De leraar van nu heeft te maken met een veel complexere klas dan 50 jaar geleden. Vol uitdagingen, problematieken en vraagstukken. Leraren hebben tegenwoordig ook een opvoedkundige taak. Wij als zorgaanbieders moeten hen daarbij ondersteunen. Afgeven op het onderwijs is makkelijk, maar ben je ook bereid de helpende hand toe te steken?
OpenDoor blijft doen waar het goed in is: verbindingen opzoeken, de balans vinden tussen begrip en duidelijkheid en eindigen met perspectief. Met volle overtuiging. Voor onze talenten, collega’s, het onderwijs, de zorgsector, de overheid. Voor de hele maatschappij. Onze deur zal ook de komende 10 jaar open blijven staan.
